Astygmatyzm – Diagnostyka i badania
Diagnozę astygmatyzmu możemy uzyskać jedynie od lekarza okulisty lub optometrysty. Samodzielnie przeprowadzane testy, jak na przykład ten z obserwacją rozchodzących się linii, mogą nam jedynie zasugerować konieczność wizyty w specjalistycznym gabinecie okulistycznym. Stwierdzenie, czy dana osoba rzeczywiście cierpi na astygmatyzm, a tym bardziej ocena jego stopnia, nie należą do procedur łatwych. W żadnym wypadku nie wystarczy tutaj komputerowe badanie oka, stosowane do stwierdzenia krótkowzroczności czy nadwzroczności.
Samobadanie
https://www.rodenstock.com/uk/en/online-eye-test.html#Hornhautverkrummung
Popatrz na linie – czy wszystkie są tak samo wyraźne i tej samej grubości?
Określenie stopnia wady refrakcji oka
Badanie w kierunku astygmatyzmu zaczyna się od zwykłego pomiaru wady refrakcji oka. Jest to konieczne między innymi dlatego, że astygmatyzm towarzyszy zwykle innymi wadom wzroku, które również wymagają korekcji. Subiektywną metodą badania wady refrakcji jest sprawdzenie ostrości wzroku przy patrzeniu na oddaloną o kilka metrów tablicę. Do specjalnej oprawki wkłada się soczewki o różnych mocach, aż dobierze się taką, przy której widzenie jest najostrzejsze. Jest to badanie dość niemiarodajne, z uwagi na zdolność do akomodacji oka.
Obiektywna metoda badania wady refrakcji, inaczej skiaskopia, polega na rzutowaniu wiązki promieni światła na dno oka i obserwacji kierunku ruchu odblasku z dna oka w źrenicy. Obecnie w tej metodzie wykorzystuje się autorefraktometrię, czyli zautomatyzowane, sterowane komputerowo badanie wady refrakcji. Wynik badania uzyskuje się w postaci wydruku z podaną wartością wady sferycznej i niezborności. U dzieci i młodych dorosłych przy skiaskopii i refraktometrii konieczne jest porażenie mięśnia rzęskowego, który odpowiedzialny jest za akomodację oka.
Dokładne mapowanie topografii rogówki
Jeśli w badaniu komputerowym wskazany wynik przekroczy 0,50 dioptrii, albo w badaniu subiektywnym konieczne jest zastosowanie soczewki cylindrycznej o mocy przekraczającej tę wartość, należy przeprowadzić dalsze badania mające na celu określenie stopnia wady oraz osi niezborności. Wykorzystuje się do tego dwie metody: koretoskopię oraz oftalmometrię.
Keratoskop to narzędzie zaprojektowane i pierwszy raz wykorzystane przez portugalskiego okulistę A. Placido. Ma ono postać krążka, na który naniesione są koncentryczne białe i czarne okręgi. Pacjent ma za zadanie patrzeć na środek keratoskopu, zaś lekarz ocenia kształt odbić okręgów na rogówce oka. Dokładniejsza metoda – wideokeratografia komputerowa – wykorzystuje to samo narzędzie, obraz rogówki jest natomiast rejestrowany przez kamerę, a następnie przesyłany do komputera, gdzie zostaje poddany szczegółowej analizie. Wynikiem badania z wykorzystaniem komputera jest zarówno mapa topograficzna rogówki z cyfrowymi wartościami jej krzywizn, jak i charakterystyczne przekroje powierzchni rogówki.
Natomiast Oftalmometr Javala to urządzenie pozwalające na określenie promienia krzywizny i mocy łamiącej rogówki w poszczególnych południkach. Umożliwia także precyzyjne określenie położenia głównych południków rogówki, tj. najbardziej stromego, czyli o najmniejszym promieniu i najbardziej płaskiego, czyli o największym promieniu.
Do precyzyjnego badania przedniego odcinka oka służy urządzenie Pentacam. Umożliwia ono wykonanie pomiarów grubości (pachymetrii) i krzywizny (keratometrii) rogówki oraz głębokości komory przedniej, tworząc trójwymiarowy obraz przedniego odcinka oka. Wykorzystanie obrotowej kamery Scheimpfluga pozwala na obrazowanie struktur oka od przedniej powierzchni rogówki do tylnej torebki soczewki. Do zalet tego urządzenia należy przede wszystkim jego precyzja, a także wygoda pacjenta, krótki czas badania – badanie trwa niespełna dwie sekundy – oraz korygowanie ewentualnych ruchów gałki ocznej przez system cyfrowego śledzenia oka. Urządzenie daje też możliwość projektowania soczewek kontaktowych.
Innym urządzeniem pozwalającym na indywidualny dobór szkieł okularowych i soczewek kontaktowych jest aberrometr – DNEye Scanner – specjalistyczny przyrząd pomiarowy, który wykorzystując pomiary topograficzne i aberrometryczne oka, określa parametry dla stworzenia idealnie dopasowanej soczewki okularowej. Pomiar jest w pełni automatyczny i obejmuje m. in. zmiany wielkości źrenicy i refrakcji całego układu optycznego oka w zależności od odległości i natężenia światła. Nie tylko rejestruje podstawowe wartości wady wzroku, ale uwzględnia też aberracje, czyli nieregularności, które mogą wpływać negatywnie na ostrość widzenia, poczucie kontrastu czy widzenie o zmierzchu.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej i poznać metody korekcji astygmatyzmu umów wizytę z lekarzem specjalistą.