Co to jest atropina i kiedy się ją stosuje?
Wiele substancji wykorzystywanych w medycynie ma swoje źródło w naturze. Doskonałym przykładem jest atropina, która ma szerokie zastosowanie w kardiologii, anestezjologii czy okulistyce. Środek ten występuje naturalnie w wielu roślinach, głównie z rodziny psiankowatych – w bieluniach, lelkach oraz w wilczej jagodzie. W naszym artykule przybliżymy działanie atropiny na ludzki organizm i wskażemy jej najczęstsze zastosowania.
Atropina przeznaczona do zastosowań medycznych ma najczęściej postać siarczanu. Należy ona do grupy leków cholinolitycznych, czyli takich, które blokują przekaźnictwo nerwowe związane z acetylocholiną. Porażenie zakończeń przywspółczulnego układu nerwowego wywołuje szereg reakcji organizmu i ma wpływ na liczne narządy – od mięśnia sercowego, poprzez drogi oddechowe czy przewód pokarmowy aż po oczy.
W efekcie działania atropiny:
- dochodzi do porażenia mięśnia rzęskowego oraz rozszerzenia źrenic,
- zwiększa się częstotliwość pracy serca,
- rozkurczają się mięśnie gładkie oskrzeli,
- zmniejsza się perystaltyka jelit,
- wykazuje działanie przeciwwymiotne,
- osłabieniu ulegają mięśnie gładkie ścian przewodu pokarmowego,
- hamowane jest wydzielanie potu, śliny, enzymów trawiennych.
Wyżej wymienione reakcje są pożądane w celu przeprowadzenia wielu działań medycznych, nie dziwi więc fakt, że atropina ma szerokie zastosowanie. W dalszej części artykułu skupimy się na jej wykorzystaniu w okulistyce.
Zastosowanie atropiny w okulistyce
Jako że w wyniku działania atropiny dochodzi do rozszerzenia źrenic, jest ona niezwykle pomocna w okulistyce. Wykorzystuje się ją w czasie badań diagnostycznych, zdecydowania ułatwia ona bowiem badania oczu. Szczególnie przydatna jest w diagnostyce schorzeń tylnego odcinka oka. Nie każdy jednak wie, że oprócz zastosowania diagnostycznego, ma ona także działania lecznicze. Przydatna jest w leczeniu zapalenia tęczówki, a zastosowanie kropli, w których występuje ona w niewielkim stężeniu jest skuteczną metodą pozwalającą na ograniczenie postępu krótkowzroczności u dzieci.
Udając się na badanie okulistyczne, w którym stosowane będą krople rozszerzające źrenice, trzeba wiedzieć, że przez kilka godzin widzenie będzie nieostre i wystąpi światłowstręt. W związku z tym nie należy w tym czasie planować jazdy samochodem. Warto mieć również ze sobą okulary przeciwsłoneczne, ochronią one bowiem oczy przed działaniem światła, które po badaniu będzie na nie działało drażniąco.
