Hamowanie krótkowzroczności
Spis treści
Dlaczego tak ważne jest włączenie metod hamowania postępu krótkowzroczności już w momencie rozpoznania? Wynika to z faktu, że u dzieci postęp wady jest bardzo szybki, a także występują powikłania średniej (-1.5D do -5 D sferycznej) i wysokiej krótkowzroczność (powyżej -5D sferycznej i/lub długości gałki ocznej powyżej 26 mm), co powoduje, że znacząco wzrasta ryzyko wystąpienia chorób oczu w przyszłości.
Powikłania krótkowzroczności
Oprócz niedogodności związanych z koniecznością noszenia okularów lub szkieł kontaktowych w celu uzyskania wyraźnego widzenia, krótkowzroczność może również zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń wzroku w późniejszym życiu. Ryzyko jaskry u krótkowidzów jest trzykrotnie większe niż u osób bez wady wzroku, zaćma – ryzyko pięciokrotnie większe, odwarstwienie siatkówki od 9 do 40 razy większe, zaś ryzyko zaburzeń plamki od 9 do 800 razy większe. Im większa krótkowzroczność, tym większe ryzyko powikłań. Wszystko to oznacza, że jest to problem, któremu trzeba zaradzić teraz, by ustrzec nasze dziecko przed problemami z oczami za 30-40 lat. Z tego powodu tak ważny jest dobór odpowiednich metod hamowania postępu krótkowzroczności.
Hamowanie postępu krótkowzroczności
Krótkowzroczność to jedna z najpowszechniejszych wad wzroku. Pojawia się ona wtedy, kiedy obraz nie powstaje idealnie na siatkówce, a pojawia się przed nią. Najczęstszą przyczyna takiego stanu rzeczy jest za długa gałka oczna. Oprócz tego krótkowzroczność może być także spowodowana zbyt silnym załamywaniem światła przez rogówkę i soczewkę. Jest to wada wzroku, która może mieć zarówno podłoże genetyczne, jak i środowiskowe. Ze względu na powszechność występowania, stale poszukuje się coraz skuteczniejszych sposobów hamowania postępu krótkowzroczności u dzieci.
Mniejsza ostateczna krótkowzroczność osiągnięta w dorosłości pozwala poprawić komfort widzenia i codziennego życia. Istnieje wiele metod hamowania progresji krótkowzroczności, a dobór optymalnej z zależy przede wszystkim od wskazań okulisty.
Jedną z metod hamowania krótkowzroczności jest używanie soczewek kontaktowych twardych, wykonanych z materiałów gazoprzepuszczalnych. Dzięki ich większej sztywności soczewki te są w stanie nadać rogówce właściwy kształt przez cały czas ich użytkowania.
Kolejnym sposobem jest ortokorekcja, czyli korzystanie ze specjalistycznych soczewek zakładanych tylko na czas snu. Czasem już po jednej nocy stosowania soczewek wada wzroku jest skorygowana na takim poziomie, że korekcja w ciągu dnia nie jest potrzebna.
W leczeniu krótkowzroczności można stosować soczewki twarde do dziennego stosowania o specjalnym profilu, które hamują postęp wady. Zaleca się je zwykle w dużych i skomplikowanych wadach niemożliwych do skorygowania soczewkami ortokorekcyjnymi. Alternatywnie można stosować specjalne soczewki okularowe z obwodowym rozogniskowaniem.
Istnieją również rozwiązania farmakologiczne. Zahamować krótkowzroczność u dzieci mogą krople z rozcieńczoną atropiną. Metoda jest bezbolesna, a substancja nie powoduje alergii. Podanie rozcieńczonej atropiny nie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu. Czasem może dawać zaburzenia w widzeniu do bliży lub światłowstręt jako konsekwencja minimalnego rozszerzenia źrenic.
Metody wspomagające w postępie krótkowzroczności
Korekcja okularowa ze standardowymi soczewkami nie jest formą hamowania postępu wady, a niedokorygowanie może nawet przyspieszać wadę wzroku! Aby wspomóc hamowanie krótkowzroczności, zaleca się aktywność na zewnątrz przynajmniej przez 12 godzin w tygodniu oraz prawidłowe oświetlenie pomieszczenia i higienę do pracy do bliży. Polega ona na tym, że na każde 20 minut pracy do bliży powinno przypadać 20 sekund przerwy i patrzenia na obiekt oddalony przynajmniej na 5 metrów, najlepiej znajdujący się na zewnątrz. Trzeba pamiętać jednak o tym, że są to jedynie metody wspomagające i samo ich stosowanie nie zapewnia spowolnienia rozwoju wady.
Krótkowzroczność – epidemia XXI wieku?
Krótkowzroczność (miopia, myopia) to wada refrakcji, która w obecnych czasach dotyka coraz więcej osób (ponad 2,5 miliarda ludzi na świecie, w tym aż 55% z wadą umiarkowaną lub ciężką to kobiety). Polega na nieostrym widzeniu dali, spowodowanym wydłużeniem się gałki ocznej i skupianiu się światła przed siatkówką, zamiast na niej. Widzenie bliży natomiast pozostaje niezakłócone. Częściowo przyczyną krótkowzroczności są uwarunkowania genetyczne (np. zwiększone ryzyko wystąpienia tej wady dotyka dzieci, których jeden z rodziców jest krótkowidzem). Otaczające nas urządzenia elektroniczne, które stały się nieodzowny elementem codziennego życia – laptopy, tablety, smartfony – niestety znacznie przyczyniają się do wzrostu ilości osób chorych, w szczególności wśród dzieci. Istnieją jednak metody, jak te wspomniane wyżej, które mogą pomóc w hamowaniu krótkowzroczności. Istotne są również regularne badania wzroku, aby wada ta nie zdążyła znacznie się rozwinąć. Najnowsze badania mówią, że u dorosłych krótkowzroczność może również postępować. Jednak nie w takim tempie jak u dzieci. Metody hamowania są podobne jak u dzieci.
