Jaskra – OCT z funkcją GDx,HRT i analizy komórek zwojowych
Diagnostyka jaskry na ogromne znaczenie dla właściwego wyboru metod leczenia. Wczesne wykrycie zmian w strukturach siatkówki i nerwu wzrokowego, nawet zanim pojawią się zaburzenia widzenia, może w wielu przypadkach uratować wzrok pacjenta. Z tego powodu także w trakcie badań okresowych, które każdy powinien wykonywać co najmniej raz na dwa lata, bada się ciśnienie śródgałkowe oraz dno oka. Jeśli okulista podejrzewa jakieś nieprawidłowości, powinien skierować pacjenta na bardziej szczegółowe badania.
Badania siatkówki w diagnostyce jaskry
Optyczna Koherentna Tomografia (OCT) jest jedną z metod obrazowania tylnego bieguna gałki ocznej, czyli struktur siatkówki oka oraz tarczy nerwu wzrokowego. Dzięki wykonaniu w pełni zautomatyzowanej topografii siatkówki oraz bardzo dokładnym przekrojom przestrzennym specjalista może precyzyjnie ocenić zmiany w niej występujące. Co ważne badanie OCT powinno być wykonywane przez lekarza okulistę posiadającego dużą praktykę i doświadczenie w takich badaniach. Także lekarz powinien wykonać opis badania.
Badanie OCT umożliwia ocenę struktury siatkówki, stan naczyń krwionośnych, grubość włókien nerwowych, analizę komórek zwojowych, a nawet pomiar kąta przesączania. Służy ono celom diagnostycznym we wszystkich chorobach siatkówki, pozwala na szczegółowe obrazowanie zmian patologicznych, a także na obserwację skutków leczenia i zmian w obrębie siatkówki w przebiegu jaskry i innych chorób siatkówki.
Funkcje analityczne aparatury OCT pozwalają także na badanie przedniego odcinka oka i analizę stanu rogówki
Przebieg badania OCT
Badanie OCT wykonuje się w przypadku różnych schorzeń siatkówki, zwłaszcza przy zmianach cukrzycowych, przy zwyrodnieniu plamki związanym z wiekiem (AMD) oraz przy jaskrze, w celu oceny warstwy włókien nerwowych. Jest to badanie bezkontaktowe i bezbolesne. Jeśli wgląd w dno oka jest utrudniony może być potrzebne zakropienie oczu w celu rozszerzenia źrenic. Poprawia to widoczność tylnego odcinka oka, a co za tym idzie jakość badania. Stosowane urządzenia OCT firmy Topcon w Optomed zwykle nie wymagają rozszerzenia źrenic.
OCT polega na tym że pacjent musi patrzeć nieruchomo we wskazany punkt i powstrzymywać się od mrugania w momentach określonych przez lekarza. Nie ma przeciwwskazań do wykonywania tego badania, a powinno być powtarzane tak często, jak zaleci lekarz. Dzięki porównaniu wyników badania z różnych okresów można śledzić przebieg choroby i podejmować odpowiednie działania.
Inne badania w przebiegu jaskry
Dodatkowe badania wykonywane w przebiegu jaskry, albo u osób znajdujących się w grupie ryzyka, to badanie GDx i badanie HRT. Można je wykonać na tym samym aparacie co OCT, jeśli jest on wyposażony w funkcję GDx i HRT.
Badanie GDx polega na ocenie, przy pomocy wiązki laserowej, stopnia ścieńczenia włókien nerwowych siatkówki i nerwu wzrokowego. Obraz uzyskany w trakcie badania przekazywany jest do komputera, który analizuje stopień ubytku włókien nerwowych. W przypadku osób z grup ryzyka zachorowania na jaskrę badanie należy powtarzać co pół roku do roku. W przypadku osób ze stwierdzoną jaskrą o częstotliwości badań decyduje lekarz.
Badanie HRT, czyli skaningowa oftalmoskopia laserowa to badanie umożliwiające ocenę postępów choroby w przebiegu jaskry. Okulista w trakcie badania może zaobserwować zagłębienia w tarczy nerwu wzrokowego. Obraz z badania przesyłany jest do komputera, w którym znajdują się wyniki wcześniejszych badań pacjenta. Porównując wyniki badań lekarz może śledzić postępy jaskry. Badania pacjentów z grup ryzyka powinny być wykonywane co 8-10 miesięcy, zaś w przypadku stwierdzonej jaskry – co najmniej raz na pół roku.
Dodatkowo w Optomed znajduje się urządzenie OCT, które oprócz funkcji GDx i HRT posiada system analizy komórek zwojowych siatkówki (GCC lub GCL od warstwy komórek zwojowych). Komórki te jako pierwsze ulegają zanikowi w procesie rozwoju jaskry, tak więc tomograficzne badanie ich warstwy pozwala na wykrycie najwcześniejszych zmian strukturalnych związanych z jaskrą, jeszcze przed ujawnieniem się klinicznych objawów chorobowych w polu widzenia. System pozwala również na generowanie raportów przewidujących dokładne obszary ubytków pola widzenia związane z procesem uszkodzenia nerwu wzrokowego w przebiegu jaskry.
Dr Piotr Jaworski wykonujący badanie OCT.
