Jaskra – Objawy
Proces widzenia jest procesem bardzo skomplikowanym, zależnym od prawidłowego działania całego aparatu wzrokowego. Uczestniczy w nim aparat optyczny, składający się z rogówki i soczewki, wypełniona przeźroczystym płynem gałka oczna i odbierająca bodźce wzrokowe światłoczuła siatkówka. Obrazy skupiane na siatkówce zbierane są przez zakończenia nerwowe za pomocą nerwu wzrokowego przekazywane do kory wzrokowej mózgu. Zaburzenie na którymkolwiek z tych etapów może utrudnić prawidłowe widzenie, a nawet całkowicie je uniemożliwić.
Podstępna choroba oczu
Nie da się powiedzieć, który z elementów narządu wzroku jest najważniejszy, ale wiadomo, że uszkodzenie na etapie przekazywania sygnałów wzrokowych z siatkówki do kory wzrokowej, powoduje przerwanie dopływu informacji, czyli po prostu utratę wzroku. Jaskra jest chorobą, która uszkadza właśnie ten element skomplikowanej struktury odpowiedzialnej za widzenie. Nerw wzrokowy jest bardzo delikatny. Każda zmiana panujących wewnątrz gałki ocznej warunków może na niego oddziaływać niekorzystnie. Wzrost ciśnienia płynu wewnątrzgałkowego na skutek częściowego zatkania, bądź całkowitego zamknięcia kąta przesączania, doprowadza do stopniowego zaniku nerwu wzrokowego.
Niestety, w większości przypadków choroby, zanik nerwu wzrokowego odbywa się powoli, nawet przez wiele lat, dlatego często pozostaje niezauważony. Jaskra otwartego kąta przesączania dotyczy niemal 90% wystąpienia tej choroby i przez długi czas nie daje żadnych objawów. Ubytki w polu widzenia zaczynają się pojawiać od jego zewnętrznych krawędzi, zatem nie zwracamy na nie uwagi. Ponadto mózg, dzięki swoim zdolnościom kompensacyjnym wypełnia te braki, bądź je całkiem ignoruje. Dopiero kiedy nasze pole widzenia znacząco się zawęża, zaczynamy zauważać problem, ale uszkodzenia w obrębie nerwu wzrokowego są już wtedy bardzo duże.
Czynniki ryzyka wystąpienia jaskry
Rutynowe badanie wzroku obejmuje badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego, które może być czynnikiem wywołującym wystąpienie jaskry. Można także regularnie badać dno oka oraz pole widzenia. Warto te badania przeprowadzać, jeśli mamy powyżej 35 lat i występuje u nas któryś z czynników ryzyka, bądź mamy poniżej 35 lat i występują dwa z poniższych czynników:
- nadciśnienie tętnicze, niskie ciśnienie, bądź agresywnie leczone nadciśnienie;
- zaburzenia naczyniowe (zimne dłonie i stopy);
- zaburzenia gospodarki tłuszczowej lub cukrowej (cukrzyca, hipercholesterolemia, hiperlipidemia);
- wady wzroku jak krótkowzroczność, nadwzroczność, astygmatyzm;
- nieprawidłowości w budowie oka;
- historia choroby w wywiadzie rodzinnym;
- i najważniejszy czynnik – podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe.
Objawy jaskry ostrej
Powyższe zalecenia dotyczą jaskry z otwartym kątem przesączania, określanej także jako jaskra przewlekła, która jest najczęściej występującym rodzajem tej choroby. W rzadkich przypadkach dochodzi jednak do całkowitego zamknięcia kąta przesączania i gwałtownego, wysokiego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego, które agresywnie niszczy nerw wzrokowy. Ten rodzaj jaskry daje charakterystyczne objawy i wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Jeśli zatem zauważysz:
- ból głowy połączony z bólem oka, bądź sam ból oka;
- towarzyszące mu nudności i wymioty;
- zaczerwienienie oka lub oczu;
- pogorszenie wzroku, które może być połączone z widzeniem tęczowych lub rozmytych obwódek wokół źródeł światła (aureola, halo);
natychmiast zgłoś się na najbliższy Ostry Dyżur Okulistyczny najbliższego szpitala. Jaskra ostra może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku nawet w ciągu kilku godzin, dlatego od szybkiego wdrożenia leczenia zależy uratowanie choć części normalnego widzenia.
