Czy „dziecięce okulary przeciwsłoneczne” to tylko moda, czy też dzieci naprawdę potrzebują okularów przeciwsłonecznych?
Zdecydowanie powinieneś chronić oczy niemowlęcia lub małego dziecka przed słońcem za pomocą okularów przeciwsłonecznych. Powinny one zapewniać 100% ochronę przed promieniowaniem UV.
Okulary przeciwsłoneczne pomogą chronić oczy dziecka przed silnymi promieniami słonecznymi UV. Większość długotrwałych uszkodzeń oczu spowodowanych promieniami UV jest związana z kumulatywną ekspozycją, czyli tym jak bardzo nasze oczy są narażone na działanie światła słonecznego i innych źródeł promieniowania UV w ciągu naszego życia. 50-80% ekspozycji na UV w ciągu całego życia ma miejsce do 18. roku życia.
Dzieci są szczególnie narażone na promieniowanie UV ze względu na ich większe źrenice i bardziej przezroczyste ośrodki optyczne. Dlatego warto jak najwcześniej chronić oczy dziecka przed promieniowaniem UV.
Co powoduje promieniowanie UV?
Długotrwała i powtarzana ekspozycja na UV może doprowadzić do rozwoju m.in. skrzydlika (narastania spojówki na rogówkę oka), zmętniania soczewki (zaćmy), chorób siatkówki, zwyrodnienia plamki (które znacznie i nieodwracalnie pogorsza widzenie), nowotworów oka (w tym raka) i jaskry. Niektórzy badacze twierdzą, że promieniowanie UV może być jedną z przyczyn rozwoju stożka rogówki.
Promieniowanie z każdej strony
Wiele powierzchni odbija promieniowanie UV i zwiększa jego ogólny poziom promieniowania UV. Podczas gdy trawa, gleba lub woda odbijają mniej niż 10% padającego promieniowania UV, piasek odbija około 15%, a tafla wody o około 25%. Warto pamiętać o ultrafiolecie również w górach. Na wysokości powyżej 1000 m n.p.m. wzrasta ekspozycja na promieniowanie UV o 10%. Świeży śnieg szczególnie dobrze odbija promieniowanie UV i prawie podwaja ekspozycję człowieka na promieniowanie. Powtarzające się przypadki ślepoty śnieżnej (photokeratitis) u narciarzy podkreślają, że środki ochrony przed promieniowaniem UV muszą uwzględniać odbicie otaczającej nas powierzchni.
Pogoda również wpływa na poziom promieniowania UV. Najwyższy poziom promieniowania UV jest przy bezchmurnym niebie, a przy gęstym zachmurzeniu jest znacząco niższy. Jednak nie daj się zwieść pochmurnej pogodzie, lekkie zachmurzenie ma niewielki wpływ na pochłanianie promieniowania i może nawet zwiększać poziom UV z powodu rozpraszania promieni. Warto sprawdzić aplikacje pogodowe, które podają aktualny poziom promieniowania.
Ochrona oczu przed UV może polegać na stosowaniu: okularów przeciwsłonecznych, przezroczystych okularów z filtrem UV lub soczewek kontaktowych z filtrem UV. Na całym świecie podejmuje się wiele inicjatyw w celu informowania i zwiększania świadomości na temat potencjalnych zagrożeń promieniowania UV dla oczu.
Jakie okulary wybrać dla małego dziecka?
W takiej sytuacji najlepiej zastosować szkła przeciwsłoneczne blokujące promienie UV oraz wysokoenergetyczne widzialne światło niebieskie (z odpowiednim certyfikatem) oraz odporne na pęknięcia elastyczne oprawki. Ponadto dziecięce okulary przeciwsłoneczne powinny zawierać lekkie soczewki z poliwęglanu, zapewniające wygodę i doskonałą odporność na uderzenia. Modele z elastycznym paskiem na głowę to dobra opcja, ponieważ taśma utrudnia dziecku ich zdjęcie. Na rynku istnieje możliwość zamówienia szkieł przeciwsłonecznych z korekcją okularową.
Kiedy zacząć stosować okulary?
Pamiętajmy, niemowlęta poniżej 6 miesiąca życia nie powinny być w ogóle poddawane ekspozycji na promieniowanie słoneczne. W okresie letnim rekomenduje się spacerowanie w godzinach o najmniejszym nasłonecznieniu tak by ewentualna ekspozycja na promieniowanie była zminimalizowana. Podobnie jak dbając o najżywszą ochronę skóry naszych pociech stosując kremy z filtrem UV o wysokim filtrze SPF nie możemy zapomnieć o ochronie oczu. Po ukończeniu 6 m. ż. warto stosować ochronę UV, przyzwyczajając dziecko do noszenia okularów przeciwsłonecznych, wpajając im tym samym dobre nawyki dbania o oczy.
Koniecznie odwiedź optyka, który ma doświadczenie w dopasowywaniu okularów przeciwsłonecznych dla niemowląt i małych dzieci. W salonie optycznym pozwól dziecku wybrać oprawki, łatwiej przekona się do ich stosowania. Oprócz względów estetycznych ważny jest komfort i adekwatny rozmiar oprawek do kształtu głowy dziecka.
Warto podkreślić, że nie ma do tej pory badań, które potwierdzałyby, że okresowe stosowanie okularów przeciwsłonecznych wpływa negatywnie na rozwój widzenia u dzieci.
Podsumowanie:
- Kup okulary przeciwsłoneczne, które blokują od 99 do 100 procent promieni UVA (długich) i UVB (krótkich).
- Kupuj tylko okulary przeciwsłoneczne, które zapewniają wysoką procentową ochronę przed promieniowaniem UV. Szukaj dużych okularów przeciwsłonecznych, które zakrywają dużą część skóry.
- Używaj soczewek odpornych na styl życia dziecka.
Dzieci są zawsze w ruchu, a ich okulary przeciwsłoneczne powinny pasować do aktywnego stylu życia. Znajdź soczewki z poliwęglanu, odporne na uderzenia i zarysowania, które nie wyskoczą z oprawek. Mówiąc o ramach, powinny być podatne na zginanie, ale nie do złamania. Okulary przeciwsłoneczne powinny ściśle przylegać do twarzy dziecka. Najlepsze są soczewki plastikowe, chyba że lekarz zaleci soczewki szklane. - Pozwól wybrać dziecku oprawki.
Twoje dzieci będą częściej nosić okulary przeciwsłoneczne, jeśli pozwolisz im je wybrać. Daj swojemu dziecku wybór między kilkoma parami okularów przeciwsłonecznych, które spełniają te wymagania. - Spraw by dla dziecka noszenie okularów przeciwsłonecznych było zdrowym nawykiem.
- Nie zapomnij o kremie do opalania i kapeluszu!
Okulary przeciwsłoneczne blokują promienie ultrafioletowe przechodzące bezpośrednio przez soczewki. Skóra wokół oczu, czoła i policzków jest wystawiona na działanie promieni ultrafioletowych, które odbijają się od otaczających powierzchni. Upewnij się, że Twoje dziecko ma na sobie kapelusz z szerokim rondem i krem przeciwsłoneczny, który blokuje słońce od góry i po bokach.
Bibliografia
- Barrett F, Usher K, Woods C, Harrison SL, Nikles J, Conway J. Sun protective behaviors at an outdoor entertainment event in Australia. Nurs Health Sci. 2018;20(1):132-138. doi:10.1111/nhs.12396
- Cestari T, Buster K. Photoprotection in specific populations: Children and people of color. J Am Acad Dermatol. 2017;76(3S1):S110-S121. doi:10.1016/j.jaad.2016.09.039
- Ivanov IV, Mappes T, Schaupp P, Lappe C, Wahl S. Ultraviolet radiation oxidative stress affects eye health. J Biophotonics. 2018;11(7):e201700377.
- Ultraviolet (UV) radiation www.who.int
