Astygmatyzm – Leczenie / Zabieg
Wady wzroku utrudniają nam codzienne funkcjonowanie. Przy krótkowzroczności ciężko sobie poradzić bez okularów czy soczewek kontaktowych. Nadwzroczność może uniemożliwić czytanie drobnego druku. Przy astygmatyzmie, gdzie widzenie jest upośledzone zarówno z bliska, jak i z daleka, nawet wada rzędu 1,00 dioptrii jest uznawana za poważną. Dobór odpowiedniej metody korekcji czy leczenia tej wady wzroku ma ogromne znaczenie w poprawie jakości życia pacjenta, dlatego wraz z lekarzem okulistą trzeba się bardzo dobrze zastanowić, przed podjęciem decyzji.
Nieoperacyjne metody korekcji astygmatyzmu
W leczeniu astygmatyzmu wykorzystuje się metody zachowawcze oraz operacyjne. Leczenie zachowawcze polega na korekcji wady za pomocą specjalnie dobranych soczewek okularowych bądź kontaktowych. Wykorzystywane w tym celu szkła cylindryczne cechuje różna moc załamywania promieni światła, dopasowywana do wady wzroku pacjenta. W przypadku niezborności złożonej, gdzie zachodzi konieczność korekcji sferycznej i cylindrycznej, używa się soczewek torycznych, które w każdym południku mają inny promień krzywizny.
W przypadku astygmatyzmu o wartości do 1,00 dioptrii, zwykle zaleca się noszenie okularów do pracy przy komputerze, nauki i prowadzenia samochodu. W większości przypadków wyłącznie od preferencji osoby korzystającej z pomocy optycznych zależy, czy wybierze okulary, czy soczewki kontaktowe. Jednak w szczególnych przypadkach, zwłaszcza tych spowodowanych stożkiem rogówki, zaleca się noszenie soczewek kontaktowych.
Zabiegi operacyjne i metody laserowe
Dobór okularów czy soczewek nie pozwala oczywiście na całkowite pozbycie się wady, lecz jedynie ją koryguje. Aby wyleczyć astygmatyzm, niezbędna jest interwencja chirurgiczna. Stosuje się przy tym zarówno metody tradycyjne, jak i laserowe.
Keratotomia promienista, czyli refrakcyjne leczenie astygmatyzmu jest metodą opracowaną w latach 70-tych i polega na wykonaniu na rogówce kilku nacięć do 95% jej grubości, promieniście wokół źrenicy. Dzięki temu zmienia się jej siła ogniskowania promieni świetlnych.
Obecnie częściej niż metody tradycyjne stosuje się procedury z zastosowaniem lasera excimerowego, z pomocą którego koryguje się krzywiznę rogówki.
Metoda LASIK (laser assisted in situ keratomilieusis – co oznacza “laser w miejscu keratomilozy”), metoda PRK (photo-refractive keratectomy – czyli keratektomia fotorefrakcyjna), metoda LASEK (wariant metody PRK), czy metoda EBK (keratektomia Epi-Bowman, stanowiąca modyfikację metod PRK i LASEK) – to metody, które mają na celu takie wymodelowanie powierzchni rogówki za pomocą lasera, aby ta mogła prawidłowo ogniskować obraz na siatkówkę.
Alternatywą dla zabiegów laserowych, a zarazem sposobem na wyeliminowanie potrzeby noszenia okularów bądź soczewek kontaktowych są wszczepy fakijne. Zabieg ten polega na wszczepieniu dodatkowej syntetycznej soczewki pomiędzy tęczówkę, a własną soczewkę pacjenta. Zabieg jest niezwykle skuteczny w szerokim zakresie wad wzroku, od krókowzroczności, nadwzroczności, aż po astygmatyzm. Dużą zaletą tego zabiegu jest jego odwracalność i większa niż przy korekcji laserowej stabilność korekcji w czasie. Unika się też laserowego wypalania rogówki. Wszczepienie soczewki torycznej umożliwia pozbycie się każdej wady wzroku, włącznie z potrzebą stosowania okularów do czytania.
W zależności od przyczyny astygmatyzmu, operacje mogą także dotyczyć chirurgii soczewki. Wszelkie zabiegi operacyjne można wykonywać u osób powyżej 21 roku życia, a nawet później, kiedy okulista ma pewność, że wzrost gałki ocznej się zakończył.
Przygotowanie do zabiegu operacyjnego obejmuje dokładny wywiad lekarski, ocenę stanu rogówki, w tym jej grubości, wielkości i krzywizny, badanie pola widzenia, ocenę ciśnienia wewnątrzgałkowego. Część badań wykonuje się przy pomocy nowoczesnych urządzeń diagnostycznych, takich jak Pentacam, które pozwala na uzyskanie bardzo dokładnej mapy topograficznej przedniej i tylnej powierzchni rogówki, pachymetrię rogówkową, trójwymiarową analizę komory przedniej oka, a także dokładną tomografię 3D przedniego odcinka oka.